طراحی آب، آبیاری تحت فشار، شبکه های آبیاری زهکشی
راضیه بیانی؛ مجتبی خوش‌روش؛ عبدالمجید لیاقت؛ مسعود پورغلام آمیجی
چکیده
با توجه به خشک‌سالی، امنیت آبی و غذایی کشور با چالشهایی سخت روبه رو است و احیای آن نیازمند برنامهریزی دقیق اجرایی و استفاده از دانش علمی و فناوریهای روز مانند سامانه‌های نوین آبیاری به‌عنوان ابزاری کارا برای مصرف بهینه آب میباشد. بر همین اساس، این پژوهش با هدف بررسی عملکرد، اجزای عملکرد و بهرهوری آب برنج رقم هوندا در ...
بیشتر
با توجه به خشک‌سالی، امنیت آبی و غذایی کشور با چالشهایی سخت روبه رو است و احیای آن نیازمند برنامهریزی دقیق اجرایی و استفاده از دانش علمی و فناوریهای روز مانند سامانه‌های نوین آبیاری به‌عنوان ابزاری کارا برای مصرف بهینه آب میباشد. بر همین اساس، این پژوهش با هدف بررسی عملکرد، اجزای عملکرد و بهرهوری آب برنج رقم هوندا در دو سامانه آبیاری قطرهای سطحی و زیرسطحی در مزرعه شالیزاری واقع در کیاسر در استان مازندران در بهار و تابستان سال 1401 انجام شد. این آزمایش به صورت کرتهای خردشده نواری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با شش تیمار در سه تکرار در 18 کرت به ابعاد دو در سه متر انجام شد. تیمارها شامل آبیاری قطرهای نواری سطحی با فاصله نوار 25، 50 و 75 سانتیمتر و آبیاری قطرهای زیرسطحی در عمق 30 سانتیمتری از سطح خاک و با همان فواصل نوار. نتایج نشان داد که طول خوشه، تعداد پنجه، ارتفاع بوته و طول ریشه در تیمارهای آبیاری نواری سطحی بهترتیب 1/2 سانتیمتر (6/8%)، 8/19 (49/8%)، 6/9 سانتیمتر (8/2%) و 1 سانتیمتر (6/9%) نسبت به تیمارهای آبیاری قطرهای زیرسطحی افزایش معنی دار داشت. عملکرد دانه، شاخص برداشت، بهره وری فیزیکی و به رهوری اقتصادی در تیمارهای آبیاری نواری سطحی بهترتیب 1664 کیلوگرم در هکتار (40/8%)، 4/7% (14/1%)، 0/27 کیلوگرم بر مترمکعب (38/5%) و242363 ریال بر مترمکعب (38/4%) نسبت به تیمارهای آبیاری قطرهای زیرسطحی افزایش معنیدار داشت. حداکثر عملکرد دانه و شاخص برداشت برابر5834 کیلوگرم در هکتار و40% در فاصله نوار 25 سانتیمتر مشاهده شد. حداکثر بهرهوری فیزیکی برابر 0/93 کیلوگرم بر مترمکعب در فاصله نوار 50 سانتیمتر مشاهده شد. با افزایش فاصله نوار از 25 سانتیمتر به 50 سانتیمتر، بهرهوری فیزیکی 22% افزایش یافت. سپس با فاصله گرفتن بیشتر از نوار، مقدار بهرهوری فیزیکی کاهش یافت. حداکثر بهرهوری اقتصادی نیز برابر836951 ریال بر مترمکعب در فاصله نوار سطحی 50 سانتیمتر مشاهده شد.